Dziś Święto Narodowe Trzeciego Maja. Upamiętnia ono konstytucję, która powstała jako pierwsza w Europie i druga na świecie. Kościół w tym dniu obchodzi uroczystość NMP Królowej Polski.


Ustanowienie konstytucji  miało naprawić wady Rzeczypospolitej Obojga Narodów m. in. poprzez odebranie nadmiernej liczby przywilejów szlachcie, zrównanie jej w prawach z mieszczanami oraz roztoczenie opieki państwa nad chłopami.

Dokument zawierał również ideę powołania dwuizbowego parlamentu, oddania władzy w ręce narodu oraz gwarancję swobody wyznania, przy jednoczesnym podkreśleniu religii katolickiej jako wyznawanej przez większość obywateli. Zatwierdzono również zwiększenie stanu armii do 100 tysięcy.

Dodatkowo przygotowano prawodawstwo w zakresie gospodarki, które zdaniem Hugona Kołłątaja miało zapewnić "ochronę i godność każdej pracy" oraz tzw. konstytucję moralną (odpowiednik francuskiej Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela).

ZOBACZ JAK WYGLĄDAŁA PIERWSZA W EUROPIE KONSTYTUCJA

Nowatorska ustawa zasadnicza spotkała się z dezaprobatą Rosji. W konsekwencji wybuchła wojna. W obronie polskiego prawodawstwa i suwerenności walczył m. in. Tadeusz Kościuszko. 

Szokiem dla Polaków okazało się przystąpienie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do spisku, wymierzonego przeciw Konstytucji. Cześć historyków uważa, że w ten sposób monarcha chciał ocalić kraj i swoich poddanych. Nadzieje te okazały się płonne – wkrótce doszło do kolejnego rozbioru Polski 

W okresie II Rzeczypospolitej Józef Piłsudzki podkreślał znaczenie historycznych przemian, jakie dokonały się dzięki uchwaleniu konstytucji.  W PRL-u  święto ją upamiętniające zostało zdelegalizowane, by powrócić dosyć nieoczekiwanie w 1981 r.

W 2007 roku rocznicę uchwalenia ustawy zasadniczej obchodzono również na Litwie.

MARSZAŁEK SEJMU, EWA KOPACZ O 3 MAJA